Fami-LIES

De Vroege Wortels van Liegen in Het Gezin

Kinderen die liegen, leren dit meestal al op zeer jonge leeftijd. Hoewel sommige vormen van liegen onschadelijk of zelfs gepast zijn, zijn andere typen onwenselijk. De sociale oorsprong van liegen is in onderzoek tot nu toe schromelijk onderbelicht. In de vroege kinderjaren leggen gezinnen de basis voor de morele opvoeding van hun kinderen. Ouders liegen soms tegen hun kinderen (bijvoorbeeld: zeggen dat je je kind achterlaat als het zich misdraagt) of in het bijzijn van hun kinderen (bijvoorbeeld: iemand vertellen dat ze een cadeau mooi vinden terwijl ze aan hun kind toegeven dat dat niet zo is). Of en hoe dit ouderlijk liegen invloed heeft op kinderen is onbekend. Eerste onderzoeken laten zien dat wat ouders hun kinderen leren over liegen zelfs tegenstrijdig kan zijn: ondanks het feit dat ouders af en toe liegen tegen kinderen of liegen in hun bijzijn, leren veel ouders hun kinderen dat liegen verkeerd is. Tot nu toe zijn er geen onderzoeken die de oorzaken en gevolgen van deze gemengde boodschappen of “morele dissonantie” in gezinnen hebben bekeken.

Het onderzoeksprogramma Fami-LIES bestaat uit vier onderling verbonden onderzoeksprojecten naar de vroege wortels van liegen in gezinnen. In deze reeks onderzoeken zal ik onderzoeken en proberen te begrijpen hoe en waarom ouders tegen kinderen liegen, hoe en of dit tegenstrijdig is met wat ze hun kinderen leren, en hoe liegen en morele dissonantie een rol spelen in de sociaal-emotionele en morele ontwikkeling van kinderen.

Looptijd

2021-2026

Financiering

European Research Council
(ERC Starting Grant)

Partners

Prof. dr. Victoria Talwar (McGill University)
Prof. dr. Gail Heyman (UC San Diego)

Project 1

Wanneer liegen ouders tegen hun kinderen, en waar liegen ze over? In dit project zal ik een overzicht maken van de verschillende soorten ouderlijke leugens en deze gebruiken om nieuwe onderzoeksmethoden (observatie, vragenlijst) te ontwikkelen voor onderzoek naar liegen door ouders.
Taxonomie en meten van liegen door ouders
Voorspellers en uitkomsten van morele dissonantie

Project 2

Wat als woorden niet aansluiten bij daden? In dit project ga ik kijken naar de mogelijke discrepantie tussen wat ouders zelf doen en wat ze hun kinderen leren over liegen (morele dissonantie). Ik ga onderzoeken welke factoren deze morele dissonantie voorspellen en of deze tegenstrijdigheid een rol speelt in het gedrag van kinderen.

Project 3

Hoe ontwikkelt liegen zich in gezinnen tijdens de kinderjaren? In dit project zal ik patronen van liegen onder ouders en kinderen onderzoeken van de vroege kinderjaren tot de adolescentie, om een beeld te vormen van de invloed van liegen door ouders op het liegen van kinderen en vice versa. Ik zal ook onderzoeken of liegen samenhangt met andere (positieve of negatieve) ontwikkelingsuitkomsten in de kindertijd
Patronen en uitkomsten van liegen in de kindertijd
Onderzoek naar de mechanismen in socialisatie van liegen

Project 4

Hoe leren kinderen van hun ouders over liegen? In dit project zal ik mogelijke mechanismen onderzoeken in de socialisatie van liegen. Leren kinderen liegen door bijvoorbeeld het gedrag van hun ouders te imiteren? Of nemen kinderen over van wat hun ouders hen expliciet leren over liegen?

Looptijd

2021-2026

Financiering

European Research Council
(ERC Starting Grant)

Partners

Prof. dr. Victoria Talwar (McGill University)
Prof. dr. Gail Heyman (UC San Diego)